Leefregels
|
VOEDING
Tijdens de zwangerschap is het belangrijk gezond en gevarieerd te eten. Pas op dat je geen rauwe producten eet, zoals zachte kazen die gemaakt zijn van rauwe melk of halfrauw vlees. Zorg dat je rauwe groenten en fruit goed wast. In onvoldoende verhit vlees en ongewassen groenten of fruit komen soms ziekteverwekkers voor die toxoplasmose kunnen veroorzaken. Besmetting tijdens de zwangerschap kan gevolgen hebben voor het ongeboren kind. Er is veel informatie beschikbaar over gezonde voeding tijdens de zwangerschap. Bijvoorbeeld in de folder Zwanger! welke je meekrijgt bij het intakegesprek en op de website van het voedingscentrum. VITAMINEN
Dagelijks gebruik van 0,5 mg foliumzuur vanaf 4 weken vóór de bevruchting tot 8 weken daarna (= 10 weken zwangerschap) verkleint de kans op een kindje met een open ruggetje, een ernstige afwijking. Daarom is het verstandig om te starten met foliumzuur zodra je kinderwens hebt. Wanneer je gezond en gevarieerd eet, heb je in principe verder géén extra vitaminen nodig in de zwangerschap. Maar als je wilt, mag je multivitaminen gebruiken. Slik dan wel een vitaminepreparaat wat speciaal geschikt is voor zwangeren. Het advies voor zwangere vrouwen is om dagelijks 10 microgram extra vitamine D te nemen. Vitamine D is nodig om calcium goed op te nemen uit de voeding. Calcium zorgt voor de opbouw en instandhouding van een stevig skelet en daarmee voor een goede groei van je kindje. ROKEN/ALCOHOL
Roken en alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. In sigaretten zitten giftige stoffen die zorgen voor een verminderde doorbloeding van de placenta (moederkoek) en daardoor een verminderde zuurstoftoevoer naar het kind. Hierdoor bestaat onder meer het risico dat het kind niet goed groeit. Ook alcoholgebruik tijdens de zwangerschap geeft een verhoogde kans op groeiachterstand van je ongeboren kind. Lees meer over roken en alcoholgebruik in de zwangerschap of download de brochures. BESMETTELIJKE ZIEKTEN
Als je tijdens de zwangerschap een besmettelijke ziekte oploopt, kan dat gevolgen hebben voor de gezondheid van je ongeboren kind. Heeft iemand in je omgeving een kinderziekte die samengaat met vlekjes op de huid, zoals waterpokken, rodehond of de vijfde ziekte, of een andere besmettelijke ziekte? Neem dan contact met ons op. Hieronder noemen we enkele infectieziekten die belangrijk zijn om te vermijden in de zwangerschap: CMV Het cytomegalovirus (CMV) is een algemeen voorkomend virus dat voorkomt bij mensen van alle leeftijden. Het komt voor in speeksel, urine, ontlasting en ander lichaamsvocht. De kans is groot dat je er vroeg of laat wel een keer mee in aanraking komt. De kans dat je in je zwangerschap voor het eerst in aanraking komt met het CMV virus is klein. Wanneer je ooit een infectie met het CMV virus hebt gehad, blijft het in je lichaam aanwezig en kan weer gereactiveerd. In dit geval is de kans op problemen in de zwangerschap kleiner dan bij een eerste infectie. Een infectie verloopt vaak onopgemerkt en is (wanneer je niet zwanger bent) vrij onschuldig. Als een zwangere vrouw een besmetting met CMV oploopt bestaat de mogelijkheid dat het virus aan het ongeboren kind wordt doorgegeven. Bij een besmetting in de buik kan een baby gehoorverlies of een ontwikkelingsachterstand oplopen. In een thuissituatie met jonge kinderen is een overdracht van CMV moeilijk te vermijden maar door goede handhygiëne kan de blootstelling verminderd worden, dit omdat besmetting voornamelijk via de slijmvliezen verloopt. Het advies aan zwangeren is: •Een goede handhygiëne bij contact met speeksel en urine van jonge kinderen. Handen wassen na luierverschoning •Contact met speeksel van jonge kinderen vermijden door geen voedsel, bestek en bekers te delen of de speen van je kindje in je mond nemen. Zwangeren die op het werk intensief contact met kinderen hebben krijgen het advies: •Onbeschermd contact met lichaamsvloeistoffen (met name urine, speeksel, snot) van kinderen of daarmee besmette voorwerpen (luiers, speelgoed, spenen etc.) zoveel mogelijk proberen te vermijden. •Na (mogelijk) contact moeten de handen grondig worden gewassen. •Gebruik wegwerphandschoenen bij contact met speeksel of urine (bijvoorbeeld het schoonmaken van speelgoed). Waterpokken Waterpokken en gordelroos worden door hetzelfde virus (varicella zoster) veroorzaakt. Waterpokken is een zeer besmettelijke kinderziekte, te herkennen aan met vocht gevulde, jeukende blaasjes op de huid. Het virus wordt verspreid door vochtdruppeltjes in de lucht of door direct contact met de blaasjes. Ook gordelroos is besmettelijk: door contact met het vocht uit de blaasjes kan iemand die nog geen waterpokken heeft gehad waterpokken krijgen. De meeste volwassenen hebben ooit waterpokken gehad en zijn daarom beschermd tegen het virus. Ook het ongeboren of pasgeboren kind is dan beschermd. Als je in de eerste 20 weken van de zwangerschap voor het eerst met waterpokken wordt besmet, is er een kleine kans op ernstige afwijkingen bij het ongeboren kind. Als je rond de geboorte waterpokken hebt (tussen 5 dagen voor tot 2 dagen na de geboorte), kan de baby ernstig ziek worden. Wanneer je ooit waterpokken hebt gehad, ben je beschermd. Tijdens het intakegesprek aan het begin van de zwangerschap vragen we hiernaar. Wanneer je hier niet zeker van bent, laten we extra bloedonderzoek doen. Wanneer blijkt dat je niet beschermd bent, vermijd dan contact met kinderen en volwassenen die mogelijk waterpokken of gordelroos hebben. Vijfde ziekte De vijfde ziekte is een milde vlekjesziekte die veroorzaakt wordt door het Parvo B19-virus. De ziekte kan gemakkelijk worden verward met andere vlekjesziekten. De ziekte kan in de zwangerschap een miskraam, doodgeboorte of bloedarmoede bij de baby veroorzaken. Veel volwassenen hebben de ziekte als kind al doorgemaakt en zijn levenslang beschermd. Wanneer je zwanger bent en gezinsleden of kinderen op je werk mogelijk de vijfde ziekte hebben, neem dan contact met ons op. We zullen dan meestal bloedonderzoek doen. Kinkhoest In Nederland worden kinderen vanaf twee maanden binnen het Rijksvaccinatieprogramma ingeënt tegen kinkhoest. Dit betekent dat een pasgeborene tijdens de eerste maanden nog niet beschermd is. Omdat de bescherming door de vaccinatie in de loop der jaren afneemt, komt kinkhoest toch nog vaak voor in Nederland. Vaccineren van zwangere vrouwen om kinkhoest bij pasgeborenen te voorkomen: Om kinkhoest bij haar baby te voorkomen kan een zwangere vrouw zich laten vaccineren, zoals in 2015 geadviseerd door de Gezondheidsraad. Wanneer een zwangere vrouw gevaccineerd wordt, maakt zij antistoffen aan die via de navelstreng aan het kind worden doorgegeven. Hierdoor zullen de meeste kinderen vanaf de geboorte beschermd zijn. Het voorkeursmoment voor vaccineren is tussen de 28-32 weken zwangerschap, omdat de ongeboren baby dan optimaal baat heeft van de door moeder aangemaakte antistoffen. De vaccinatie wordt gegeven via je eigen huisarts en kost €35,00. Meer informatie over dit onderwerp vind je op de website van het RIVM. Rode hond Wanneer een zwangere vrouw Rode hond (Rubella) krijgt, kan deze ziekte ernstige aangeboren afwijkingen bij de baby veroorzaken. Vrouwen die in het verleden Rode hond hebben gehad of daarvoor gevaccineerd zijn, zijn in principe beschermd. In Nederland zijn de meeste vrouwen geboren na 1963 gevaccineerd tegen Rode hond. Wanneer je zwanger bent en in contact bent geweest met iemand met Rode hond en het is niet duidelijk of je ooit gevaccineerd bent of ooit Rode hond hebt doorgemaakt, neem dan direct contact met ons op. Meer informatie over deze infectieziektes vind je op de site van de Rijksoverheid. WERK
Sommige werkomstandigheden kunnen van invloed zijn op de zwangerschap. Zoals bijvoorbeeld: werken met gevaarlijke stoffen, straling, lawaai, tillen, het draaien van nachtdiensten, etcetera. Op de website van de FNV vind je meer informatie over werk en zwangerschap. SPORTEN
Voor sporten geldt: doe wat je altijd deed, maar verminder of stop wanneer het klachten geeft of wanneer het je meer vermoeid dan normaal. Zwemmen, fietsen en fitness zijn sporten die je heel goed tot het einde van de zwangerschap kunt beoefenen. Sporten waarbij je het risico loopt om iets tegen je buik aan te krijgen, of waarbij je gemakkelijk met andere mensen botst of kunt vallen, zijn minder verstandig. Bij Calamaris wordt een sportieve cursus speciaal voor zwangeren gegeven, namelijk Bewegen in de zwangerschap. Kijk voor meer informatie hierover bij 'Het Cursuscentrum'. REIZEN
Reizen tijdens de zwangerschap kan vooral in de eerste drie maanden een aantal risico’s geven. (Tropische) ziekten (bijvoorbeeld zikavirus), maar ook omstandigheden van de reis en de beschikbare medische voorzieningen spelen hierin een rol. Reizen naar afgelegen gebieden of gebieden met slechte gezondheidszorg is niet verstandig. De mogelijkheid om medische zorg te krijgen bij ziekte of complicaties is dan beperkt. Reizen tijdens de zwangerschap kan vooral in de eerste drie maanden een aantal risico’s geven BEKKENBODEMSPIEROEFENINGEN
Het is aan te bevelen om in je zwangerschap aandacht te besteden aan het trainen van je bekkenbodem. Deze groep spieren sluit de onderkant van het bekken af, waardoor je je urine en ontlasting kunt ophouden. In de zwangerschap wordt je bekkenbodem extra belast, waardoor je ongewild urine kunt verliezen. Je kunt de kans hierop verkleinen door bekkenbodemspieroefeningen te doen. Meer informatie over deze oefeningen kun je vinden in de folder Zorg voor je bekkenbodem. |
